Miejsca wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO to wspólne dobro ludzkości. Muszą mieć „najwyższą powszechną wartość” uznaną w rozumieniu Konwencji UNESCO z 1972 r. Tym właśnie wyróżniają się Bursa CumalÄąkÄązÄąk i Bergama z Turcji – wpisane na Listę podczas 38. sesji obrad Komitetu Światowego Dziedzictwa. W roku, w którym świętujemy 600-lecie polsko-tureckich stosunków dyplomatycznych warto poznać te niezwykłe tureckie miejsca.
Obradowano po raz 38
Sesja obrad Komitetu Światowego Dziedzictwa odbyła się w Narodowym Centrum Kongresowym w stolicy Kataru – Doha. Była to już 38 sesja. Podjęto na niej decyzję o wpisaniu na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO turekciej Bursy i CumalÄąkÄązÄąk pod nazwą „Kolebka Imperium Osmańskiego” oraz Bergamy, leżącej w prowincji Izmir wraz z jej „wielowarstwowym krajobrazem kulturowym”.
Tureckie obiekty na Liście Światowego Dziedzictwa
Do tej pory w ramach Konwencji o Ochronie Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Naturalnego, uchwalonej w 1972 roku i podpisanej przez 186 państw, spośród tureckich obiektów na Listę Światowego Dziedzictwa wpisano zabytkowe dzielnice Stambułu, Wielki Meczet i szpital DivriÄi, Hattusas, Górę Nemrut, Ksantos-Letoon, stanowisko archeologiczne w Troi, Park Narodowy GĂśreme i Kapadocję, Hierapolis-Pamukkale, miasto Safranbolu,zespół zabytkowy z meczetem Selimiye w Edirne oraz stanowisko neolityczne w ĂatalhĂśyĂźk. Na mocy tej historycznej decyzji na listę, na której do tej pory Turcja zajmowała 11 pozycji, wpisano również Bursę i Bergamę. W ten sposób liczba tureckich obiektów dziedzictwa kulturowego i mieszanych wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa wzrosła do 13.
Bursa – stolica Imperium Osmańskiego
Bursa, będąca pierwszą stolicą Imperium Osmańskiego i miastem, w którym mieści się wiele zabytków z okresu początków imperium, wyróżnia się także przemysłem oraz pięknem przyrody. Z kolei leżąca w pobliżu Bursy wieś CumalÄąkÄązÄąk, której historia sięga 700 lat, jest szczególnie atrakcyjna ze względu na doskonały stopień zachowania zabytkowej zabudowy charakterystycznej dla okresu osmańskiego. Kupiecka kultura Bursy i CumalÄąkÄązÄąk oraz wiejskie życie prowadzone w pobliżu miasta, tworzą dobry przykład osmańskiej wizji życia. Obszar światowego dziedzictwa „Bursa i CumalÄąkÄązÄąk: kolebka Imperium Osmańskiego” obejmuje łącznie sześć obiektów, takich jak region Hanlar wraz z okolicą i znajdującym się w nim kompleksem meczetowym Orhangazi, kompleks meczetowy HĂźdavendigar (Murata I), kompleks meczetowy YÄąldÄąrÄąm (Bajazyda I), kompleks meczetowy YeĹil (Mehmeta I), kompleks meczetowy Muradiye (Murata II) oraz wieś CumalÄąkÄązÄąk.
Bergama – krajobraz kulturowy
Drugie dobro kulturowe wpisane na Listę to Bergama, leżąca w prowincji Izmir. W czasach antycznych Bergama, która wraz ze swoim dziedzictwem i bogactwem kulturowym otwierała wrota do historii Izmiru, nazywana była Pergamonem. W okresie hellenistycznym miasto to było jednym z najważniejszych centrów kultury i sztuki. Bergama, w której w okresie hellenistycznym zbudowano jedną z największych bibliotek na świecie, została wpisana na listę w kategorii âkrajobraz kulturowy”. Bergama, w której zachowały się zabytki z okresu hellenistycznego, rzymskiego, wschodniorzymskiego i osmańskiego, wraz z siedmioma kurhanami i obszarem świątynnym Kybele, składa się z dziewięciu obiektów.
Turcja – bogactwo historyczne i kulturowe
Z obiektów leżących na terytorium Turcji, która pod względem bogactw historycznych i kulturowych posiada niezrównane możliwości, na Listę Światowego Dziedzictwa wpisano łącznie 54 obiekty, w tym 2 obiekty mieszane (kulturowo-przyrodnicze), 1 obiekt przyrodniczy i 51 obiektów kulturowych.
***
Rok 2014 jest szczególny dla Polski i Turcji – przypada rocznica 600-lecia nawiązania polsko-tureckich stosunków dyplomatycznych pod hasłem „Starzy Przyjaciele, Nowi Liderzy”. Ten szczególny moment stwarza szansę na przypomnienie historycznych relacji obu krajów oraz nawiązanie nowych kontaktów intelektualnych, biznesowych, a także kulturalnych.
Historia stosunków dyplomatycznych Polski z Turcją sięga 1414 roku. Według „Kronik” Jana Długosza cztery lata po bitwie pod Grunwaldem, sułtan Mehmet I Celebi przyjął na swoim dworze w Bursie (ówczesnej stolicy imperium) pierwszą polską misję dyplomatyczną.
W pamięci Polaków Turcja jest krajem, który nigdy nie uznał rozbiorów Polski. Podczas II wojny światowej ambasada RP w Ankarze działała nieprzerwanie, a władze tureckie udzielały pomocy uciekinierom z Polski. Pomogły także w wywozie rezerw państwowych złota Banku Polskiego. Jak podkreśla MSZ, Polskę i Turcję od blisko 600 lat łączą nie tylko silne więzi polityczne, ale także bliskie relacje handlowe i kulturalne.
dostarczył infoWire.pl
